Σταδιακή κατάργηση προσωπικής διαφοράς με πλαφόν – Στα «σκαριά» νέο αντισταθμιστικό επίδομα έως 200 ευρώ
Μια μεγάλη αλλαγή που μπορεί να επηρεάσει εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους βρίσκεται προ των πυλών. Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης έχει ήδη ξεκινήσει την κατάρτιση σεναρίων για τη σταδιακή κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, ένα μέτρο που αναμένεται να προκαλέσει αλυσιδωτές εξελίξεις στο τοπίο των συντάξεων.
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης εξετάζει τη σταδιακή κατάργηση της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις, ένα μέτρο που θα μπορούσε να ξεκλειδώσει αυξήσεις για εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους από το 2026 και μετά.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, έχουν ζητηθεί κοστολογήσεις από τα αρμόδια Υπουργεία ώστε να υπάρξει ανακοινώσιμο σχέδιο στη ΔΕΘ από τον πρωθυπουργό.
Το βασικό σενάριο για την προσωπική διαφορά
Ένα από τα βασικά σενάρια που εξετάζεται προβλέπει την οριστική κατάργηση ενός μέρους της προσωπικής διαφοράς με πλαφόν, για παράδειγμα έως 100 ευρώ.
Όσοι έχουν μεγαλύτερη προσωπική διαφορά θα συνεχίσουν να τη «χάνουν» σταδιακά μέσω των ετήσιων αυξήσεων μέχρι να φτάσουν το νέο αυτό όριο.
Η τελική απόφαση για το όριο δεν έχει ακόμα ληφθεί, αλλά το σχέδιο προβλέπει να τεθεί σε ισχύ από το 2026, παράλληλα με την αλλαγή στον μηχανισμό υπολογισμού των αυξήσεων στις συντάξεις.
Σταδιακή κατάργηση προσωπικής διαφοράς με πλαφόν
Ποσό προσωπικής διαφοράς | Σενάριο κατάργησης | Επίπτωση |
---|---|---|
Έως 100€ | Πλήρης κατάργηση από 2026 | Αύξηση σύνταξης άμεσα |
101€ – 300€ | Μερική κατάργηση, απορρόφηση μέσω αυξήσεων | Αύξηση σταδιακά από 2027 |
Πάνω από 300€ | Καμία άμεση κατάργηση, συμψηφισμός | Καθυστέρηση αυξήσεων έως 10 χρόνια |
Ποιοι συνταξιούχοι επηρεάζονται
Η μεταρρύθμιση αφορά περίπου 450.000 άτομα που διατηρούν ακόμα θετική προσωπική διαφορά και για τους οποίους η μηδενική αύξηση τα τελευταία χρόνια αποτέλεσε σημαντική απώλεια εισοδήματος. Για παράδειγμα, την τελευταία τριετία, λόγω της προσωπικής διαφοράς, δεν έλαβαν τις αυξήσεις συνολικού ύψους 13,15%.
Το σχέδιο εξετάζει δύο διακριτές κατηγορίες:
- Την ολοκληρωτική κατάργηση της προσωπικής διαφοράς έως ένα προκαθορισμένο ποσό.
- Τη συνέχιση της απομείωσης για τις υψηλότερες συντάξεις μέσω των μελλοντικών αυξήσεων.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι χαμηλοσυνταξιούχοι με μικρές προσωπικές διαφορές είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι, ενώ οι υψηλοσυνταξιούχοι θα πρέπει να περιμένουν περισσότερο για να δουν ουσιαστική αύξηση στις απολαβές τους.
Χαμένοι αυξήσεων: Το «αόρατο» κόστος της προσωπικής διαφοράς
Η προσωπική διαφορά έχει κρατήσει μακριά από τις αυξήσεις ένα μεγάλο μέρος του συνταξιοδοτικού πληθυσμού. Μόνο τα τελευταία τρία χρόνια, οι συνταξιούχοι που υπάγονται σε αυτό το καθεστώς έχασαν σωρευτικά αυξήσεις 13,15%, αφού οι αυξήσεις συμψηφίζονταν με την προσωπική διαφορά.
Το 2024, 1,9 εκατομμύρια συνταξιούχοι έλαβαν αυξήσεις που κόστισαν στον κρατικό προϋπολογισμό 440 εκατομμύρια ευρώ – με μια μέση ετήσια ενίσχυση της τάξης των 232 ευρώ ανά συνταξιούχο.
Αν ενταχθούν και οι 450.000 που σήμερα εξαιρούνται, τότε η ετήσια δαπάνη μπορεί να αυξηθεί κατά περίπου 200 εκατομμύρια ευρώ. Το επιτελείο της κυβέρνησης εκτιμά ότι αυτό το ποσό μπορεί να καλυφθεί από τη σημαντική αύξηση των εργαζόμενων συνταξιούχων, που ενισχύουν τα ασφαλιστικά ταμεία.
Παράδειγμα-σοκ: Η 12ετής αναμονή για μια «ολόκληρη» σύνταξη
Αρκεί ένα παράδειγμα για να καταδείξει την αδικία που έχει προκληθεί: συνταξιούχος με αποδοχές 1.500 ευρώ, εκ των οποίων τα 400 ευρώ είναι προσωπική διαφορά, με ρυθμό αυξήσεων 2,4% τον χρόνο, θα χρειαστεί μέχρι και το 2037 για να “ξεχρεώσει” την προσωπική διαφορά και να αρχίσει να βλέπει πραγματική αύξηση!
Αυτός ο μηχανισμός έχει δημιουργήσει μια γενιά «παγωμένων» συνταξιούχων που, ενώ βλέπουν τις τιμές να αυξάνονται και το κόστος ζωής να πιέζει, δεν έχουν εισπράξει ουσιαστική ενίσχυση.
Τι είναι τελικά η προσωπική διαφορά και ποιοι την έχουν
Η προσωπική διαφορά αφορά αποκλειστικά τους παλαιούς συνταξιούχους, δηλαδή όσους βγήκαν στη σύνταξη πριν από τον νόμο Κατρούγκαλου (Μάιος 2016). Οι συντάξεις τους είχαν υπολογιστεί με το παλαιό καθεστώς και όταν έγινε ο επανυπολογισμός, δημιουργήθηκε αυτή η «προστατευτική» διαφορά ώστε να μη μειωθούν οι αποδοχές.
Στα πρώτα χρόνια εφαρμογής του νόμου, περίπου 1,5 εκατομμύριο συνταξιούχοι μπήκαν στο καθεστώς προσωπικής διαφοράς: 928.000 με θετική (δηλαδή θα έπρεπε να δουν μείωση) και 541.000 με αρνητική (δηλαδή θα έπρεπε να δουν αύξηση).
Αρχικά, το κόστος για το κράτος υπολογιζόταν σε 1 δισεκατομμύριο ευρώ ετησίως, όμως πλέον έχει μειωθεί σημαντικά – στα περίπου 400 εκατομμύρια ευρώ, λόγω της σταδιακής απομείωσης των προσωπικών διαφορών.
Στα σκαριά νέο αντισταθμιστικό επίδομα
Αν δεν υπάρξει οριζόντια κατάργηση, εξετάζεται η χορήγηση νέου επιδόματος ως αντιστάθμισμα, με βάση το μοντέλο του Δεκεμβρίου 2024: 200 ευρώ για συντάξεις έως 700€, 150 ευρώ για συντάξεις έως 1.100€, και 100 ευρώ για συντάξεις έως 1.600€.
Καθαρή σύνταξη | Επίδομα (πρόταση) |
---|---|
Έως 700 € | 200 € |
701 – 1.100 € | 150 € |
1.101 – 1.600 € | 100 € |
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ: