Ένας Ρόλος Διαρκούς Προσφοράς και Ζωντανής Μνήμης

του Σγου εα Ευσταθίου Γιώργου 15ης σειράς ΣΥΔ

Αν κάποιος αναρωτηθεί τι κάνει σήμερα ένας απόστρατος της Πολεμικής Αεροπορίας, θα νομίσει ότι «κάθεται σπίτι του». Και όμως, δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Ο απόστρατος μεταβαίνει σε μια νέα φάση, διαφορετική αλλά εξίσου ουσιαστική. Η ενεργός υπηρεσία μπορεί να τελείωσε, όμως η αίσθηση καθήκοντος και προσφοράς παραμένει ζωντανή Φέρει μαζί του αξίες όπως πειθαρχία, συνεργασία και υπευθυνότητα – όχι για να φέρει διαταγές, αλλά για να εμπνεύσει, να συμβουλεύσει, να στηρίξει. Ιδιαίτερα για τους αποστράτους της Πολεμικής Αεροπορίας, η ψυχραιμία υπό πίεση, η ικανότητα λήψης γρήγορων αποφάσεων και η εξοικείωση με την τεχνολογία, αποτελούν εφόδια ανεκτίμητης αξίας στην πολιτική τους ζωή. Αυτές οι εμπειρίες ζωής, συχνά δύσκολες και απαιτητικές, δεν ανήκουν στο παρελθόν. Μεταμορφώνονται σε γνώση που μοιράζεται με σεβασμό και ταπεινότητα.

Ο απόστρατος δεν χρειάζεται υπερβολικά λόγια – η στάση του, ο τρόπος που μιλά, η ακτίνα ψυχραιμίας και ανθρωπιάς που εκπέμπει αποτελούν πρότυπο, ειδικά σε μια κοινωνία που διψά για σταθερές, ήρεμες φωνές.

Η αίσθηση του καθήκοντος και της προσφοράς των στρατιωτικών, παρούσα ήδη από την αρχαία Ελλάδα και το Βυζάντιο, βρήκε την κορύφωσή της με την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους. Από τότε, οι απόστρατοι, φέροντας την εμπειρία και την πειθαρχία των αγώνων, αποτέλεσαν κινητήρια δύναμη στην οικοδόμηση και εξέλιξη της χώρας. Πολλοί από αυτούς δεν περιορίστηκαν στην αποστρατεία, αλλά ανέλαβαν ενεργό ρόλο στην πολιτική ζωή, υπηρετώντας ως βουλευτές και υπουργοί, ενώ η συνεισφορά τους στην οργάνωση των πρώτων στρατιωτικών ενώσεων διαμόρφωσε το πλαίσιο της κοινωνικής τους δράσης. Η διαχρονική αυτή παρουσία επιβεβαιώνει ότι ο ρόλος του απόστρατου είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την πορεία του έθνους, προσαρμοζόμενος στις εκάστοτε ανάγκες, αλλά πάντα με γνώμονα την υπευθυνότητα και την αφοσίωση.

Πέρα από τον ιστορικό τους ρόλο στην πολιτική σκηνή, η συμβολή των αποστράτων στην κοινωνία είναι σήμερα πιο πολυδιάστατη από ποτέ. Δεν περιορίζονται σε απλές λέσχες αναμνήσεων, αλλά μεταβαίνουν σε μια νέα φάση, εξίσου ουσιαστική, προσφέροντας ενεργά σε διάφορους τομείς. Πολλοί απόστρατοι δραστηριοποιούνται σε συλλόγους, σε δήμους και την τοπική αυτοδιοίκηση, όπου η εμπειρία τους σε θέματα οργάνωσης, διοίκησης και διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού αποδεικνύεται ανεκτίμητη. Συμμετέχουν σε εθελοντικές ομάδες και τοπικά εκπαιδευτικά προγράμματα, μεταλαμπαδεύοντας γνώσεις και αξίες σε νεότερες γενιές.

Επιπλέον, προσφέρουν συμβουλευτική υποστήριξη σε μαθητές, φοιτητές και νέους επαγγελματίες, ενώ άλλοι μεταφέρουν την τεχνογνωσία τους στην επαγγελματική κατάρτιση, στην πολιτική προστασία ή στην ενίσχυση της σύνδεσης κράτους και κοινωνίας. Δεν είναι λίγοι αυτοί που γράφουν άρθρα, συμμετέχουν σε δημόσιες διαβουλεύσεις ή οργανώνουν ιστορικές και πολιτιστικές δράσεις με θέμα την εθνική μνήμη. Ακόμη, πολλοί συμμετέχουν σε ραδιοερασιτεχνικές και τεχνικές ομάδες ή υποστηρίζουν πρωτοβουλίες βιώσιμης ανάπτυξης και καινοτομίας. Ο ρόλος τους είναι πολύπλευρος, προσαρμοστικός και αποτελεί ένα ζωντανό παράδειγμα ότι η ευθύνη και η αλληλεγγύη δεν συνταξιοδοτούνται.

Η αίσθηση του καθήκοντος και η προσφορά στους συνανθρώπους συνδέονται άρρηκτα για τους αποστράτους με την αδιαπραγμάτευτη δέσμευση στη διατήρηση της μνήμης και την τίμηση των συναδέλφων που έπεσαν εν ώρα καθήκοντος. Για τους αποστράτους της Πολεμικής Αεροπορίας, αυτή η μνήμη είναι ιδιαίτερα ζωντανή, καθώς κάθε πτήση φέρει τον κίνδυνο και την υπέρβαση. Η κοινή θυσία δημιουργεί έναν άρρηκτο δεσμό που υπερβαίνει τον χρόνο και την ενεργό υπηρεσία. Μέσα από τελετές μνήμης και πρωτοβουλίες διατήρησης της ιστορικής κληρονομιάς, οι απόστρατοι διασφαλίζουν ότι η προσφορά των συναδέλφων τους δεν θα ξεχαστεί ποτέ, μεταλαμπαδεύοντας το μήνυμα της αυτοθυσίας και του πατριωτισμού στις νεότερες γενιές. Αυτή η διαρκής τιμή αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ταυτότητας του απόστρατου, υπενθυμίζοντας ότι η αφοσίωση στην πατρίδα είναι αιώνια.

Οι ενώσεις αποστράτων είναι ζωντανά κύτταρα κοινωνικής συνοχής, όχι απλώς λέσχες αναμνήσεων. Μέσα από αυτές κινητοποιούνται δράσεις, οργανώνονται πρωτοβουλίες, δίνεται φωνή σε συναδέλφους. Ειδικότερα, ενώσεις όπως η Ένωση Αποστράτων Αξιωματικών Αεροπορίας (ΕΑΑΑ) αποτελούν βασικό πυλώνα για την παροχή υποστήριξης στα μέλη τους, την ενίσχυση του δικτύωσης μεταξύ τους και την προσφορά ευκαιριών συμμετοχής σε ποικίλες κοινωνικές και πολιτιστικές δραστηριότητες. Με αυτό τον τρόπο, ενισχύεται έμπρακτα η σύνδεση των αποστράτων με την ευρύτερη κοινότητα, αλλά και με τις νεότερες γενιές, μεταλαμπαδεύοντας γνώσεις και εμπειρίες. Δεν λειτουργεί αποσπασματικά· λειτουργεί συλλογικά και ενεργά. Εκεί γίνεται φανερό ότι ο απόστρατος δεν «αποστρατεύεται» κοινωνικά, αντίθετα συνεχίζει να υπηρετεί την κοινωνία με το ίδιο φιλότιμο και ζήλο.

Σε εποχές με διχασμούς και ανασφάλεια, τα πρότυπα ήθους και ακεραιότητας αποκτούν αξία. Η παρουσία του απόστρατου λειτουργεί σαν πυξίδα. Δεν χρειάζεται να είναι «ηγέτης». Αρκεί η σταθερότητα, η ψυχραιμία, το παράδειγμα. Αυτές οι αξίες, αν και συχνά σιωπηλές, μιλούν πιο δυνατά από κάθε λόγο. Σε κάθε γειτονιά, σε κάθε κοινότητα, ο απόστρατος μπορεί να είναι αυτός που ενώνει, στηρίζει, εμπνέει – όχι με διαταγές, αλλά με την ανθρώπινη του στάση.

Ο απόστρατος δεν είναι παρελθόν. Είναι παρών. Και παραμένει αναντικατάστατος.

Βιβλιογραφία

1. Cooper, L., Caddick, N., Godier, L., Cooper, A., & Fossey, M. (2018). Transition From the Military Into Civilian Life. Armed Forces & Society. https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/0095327X16675965
2. Sharma, M. R., & Jain, D. (2024). Transitioning from Military to Civilian Society: Trials and Tribulations of Integration Process. Society & Change. https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/09722629211040881
3. Frontiers in Psychology. (2023). Meaning(s) of transition(s) from military to civilian life at the intersection with mental health. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2023.1142528/full
4. Petropulos, J. A. (1968). Politics and Statecraft in the Kingdom of Greece, 1833-1843. Princeton University Press.
5. Scandinavian Journal of Military Studies. (2023). Veteran Transition from Military to Civilian Life: Sociocultural Framework. https://sjms.nu/articles/10.31374/sjms.97
6. Journal of Veterans Studies. (2024). Rethinking Acculturation and Military Transition: Adjusting to Civilian Culture. https://journal-veterans- studies.org/articles/10.21061/jvs.v11i1.678
7. Social Policy and Society. (2021). Military Veterans and Welfare Reform: Bridging Two Policy Worlds. https://doi.org/10.1017/S1474746421000166

ΠΗΓΗ: ΕΑΑΑ